Regels en afspraken vervelend? Niet met dit spel!
Een van de lastigste dingen om te leren is misschien wel het leren omgaan met regels en afspraken. Je leert het snelst een nieuwe vaardigheid als:
- Je het het leuk vindt om te doen;
- Je het zelf hebt bedacht;
- Je er zelf om gevraagd hebt;
- Je er pas mee te maken krijgt als je eraan toe bent.
Regels en afspraken voldoen meestal niet aan deze voorwaarden. Je leert natuurlijk ook wel snel van straf, maar daarbij leer je meestal ook die straf te vermijden door je stiekem juist niet aan de regels te houden…
Opvoeders hebben natuurlijk liever dat kinderen zich met overtuiging aan de regels houden, gewoon omdat dat voor iedereen, dus ook voor het kind, veel prettiger is. Hoe kun je je kinderen dan leren omgaan met regels en afspraken op een manier die voor iedereen plezierig is?
Het spel ‘Sterrenhemel‘ leert kinderen omgaan met regels en afspraken
Door het spel Sterrenhemel te spelen leer je zelf regels bedenken, afspraken maken en je hieraan houden. Het is leuk om te doen en je kunt het zo makkelijk of ingewikkeld maken als je zelf wilt.
Zo speel je het:
Leg een tekenpapier in het midden en ga er met twee tot vier personen omheen zitten. (Leg de kleurpotloden ook meteen klaar!) Teken nu met een blauw kleurpotlood een cirkel en vraag alle deelnemers om beurten een ster te tekenen. Ga door tot de cirkel redelijk vol zit, maar er nog wel ruimte is voor het ruimtereizen dat we hierna gaan doen.
Geef nu eerst zelf een eenvoudige regel, bijvoorbeeld: “Reis met je ruimteschip (kleurpotlood) van de ene naar de andere ster. Je kunt alleen ronde lijnen maken en kunt niet over de lijnen die er al staan.” Waarschijnlijk ontstaan er meteen al discussies over wat je niet hebt gezegd: waar je moet beginnen en of je al dan niet meerdere keren op een ster mag landen. Dat mogen ze dan zelf bedenken.
Als je het spel nogmaals speelt, verander je de regels. Nu laat je bijvoorbeeld alleen maar rechte lijnen tekenen. Of je mag pas landen als je minstens één keer over een lijn bent gevlogen, of…
Speel het spel daarna nog eens en vraag de deelnemers welke afspraken ze zelf willen maken. Al doende ontdekken ze vanzelf alle mogelijkheden. Spelenderwijs leren ze onderhandelen en zich aan afspraken houden. Precies wat je wilt voor toekomstige burgers van een democratisch land!
Het effect van je regels en afspraken is meteen zichtbaar
Een grappig bijverschijnsel van de regels en afspraken is dat het resultaat meteen zichtbaar is. De regels van onderstaand spel waren: alleen ronde lijnen en de lijnen niet kruizen.
Je ziet dat de deelnemers elkaar gaan spiegelen en dat je een eenvoudig en rustig resultaat krijgt. In het volgende voorbeeld waren de afspraken dat je alleen via rechte hoekige lijnen mocht reizen. Nu is dit het resultaat:
Leuk om over na te denken en interessante gespreksstof voor filosofische debatten…
Meer dan een spel over regels en afspraken
Sterrenhemel heeft veel meer in zich dan leren omgaan met regels en afspraken. Je leert ook:
- focussen;
- concentreren;
- je fijne motoriek oefenen;
- voorbereidend schrijven;
- rekenen en rekenbegrippen
- samenwerken;
- ruimtelijk inzicht
- bovendien kan je een ervaring van schoonheid beleven. De meeste mensen hebben namelijk de neiging het mooi te willen maken.
Je kunt elk van deze doelen tot hoofddoel promoveren Je kunt het spel bijvoorbeeld gebruiken als:
- training binnen de sociale vaardigheden;
- bij lichamelijke opvoeding door het op een heel groot ‘veld’ (op de speelplaats) te spelen;
- in de rekenles bij het tellen of aanleren rekenbegrippen te gebruiken;
- als oefening bij het voorbereidend schrijfonderwijs;
- in de taalles (Sterrenhemel in het Engels!);
- en natuurlijk kan je het ook in een gewone tekenles laten spelen, vooral als je na het spel alle sterrenhemels naar eigen inzicht laat inkleuren en versieren.
Tussendoortje
Als tussendoortje of als spel voor kinderen die even moeten wachten, is het ook heerlijk. Het tekenen van de cirkel en het zwalken van het potlood op het papier zijn goed voor ontspanning en concentratie. Om te zorgen dat kinderen elkaar niet storen zou je een Sterrendoosje kunnen maken met opdrachtkaartjes, zodat ze geen regels hoeven te verzinnen, maar stilletjes de gekozen opdracht kunnen gaan uitvoeren.
Sterrenhemel spelen is zo eenvoudig dat het ook een gezellige activiteit is voor in het gezin.